Tai biến mạch máu não còn được gọi là đột quỵ – bệnh lý làm tắc hoặc vỡ thành mạch não, nó rất nguy hiểm đối với tính mạng của người bệnh. Người trung niên và cao tuổi là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc phải tai biến mạch máu não và tỉ lệ tử vong rất lớn. Chế độ nghỉ ngơi, sinh hoạt khoa học chính là biện pháp phòng ngừa tai biến hiệu quả nhất. Ngoài ra, vấn đề người bệnh tai biến mạch máu não nên ăn gì và kiêng gì cũng rất được quan tâm. Vậy đâu là câu trả lời chính xác nhất, mời các bạn cùng tham khảo những thông tin dưới đây.
Mục lục
Người bệnh tai biến mạch máu não và những nguyên tắc về chế độ dinh dưỡng
Đối với người bệnh tai biến mạch máu não, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong sự phục hồi. Cụ thể, nếu chế độ ăn đủ chất dinh dưỡng sẽ giúp người bệnh nhanh chóng cải thiện chất lượng sức khỏe cũng như cuộc sống khi điều trị.
Tổ chức Y tế Thế giới WHO khuyến cáo: thực đơn cho người bệnh sau tai biến cần đảm bảo được cung cấp đầy đủ và cân bằng giữa: protein – chất béo – carbohydrate.
Ngoài ra, cũng cần chú ý giảm bớt năng lượng trong khẩu phần nhằm tránh sự tăng cân và cũng giúp bộ máy tiêu hoá, tuần hoàn không bị làm việc quá tải. Theo đó, 30-35 kcal/kg cân nặng/ngày chính là mức năng lượng đưa vào cơ thể và nên ưu tiên từ các loại thực phẩm có nguồn gốc rau củ, khoai, đậu đỗ, cơm, mì, bún, miến…
Chú ý chế biến thức ăn ở dạng mềm và lỏng để giúp việc tiêu hoá dễ dàng hơn, chia thành 3 – 4 bữa/ ngày, tránh ăn quá no. Hạn chế tối đa các loại thức ăn lên men và có tính kích thích như: rượu, chè, cà phê, gia vị cay, nóng… lý do là vì cung có nguy cơ làm tăng cao tai biến mạch máu não thầm lặng.
Người bệnh tai biến mạch máu não nên ăn gì?
Để giúp bệnh nhân bị tai biến nhanh hồi phục thì chế độ dinh dưỡng, chăm sóc đóng vai trò rất quan trọng và dưới đây là một số loại thực phẩm nên ưu tiên dùng cho cả người bị tai biến nhẹ và nặng:
Các loại cá – thực phẩm hàng đầu nên dùng cho bệnh nhân tai biến mạch máu não
Các loại cá là thực phẩm tốt cho người bị tai biến mạch máu não do chúng chứa axit béo omega-3, một chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe tim mạch. Dưới đây là một số loại cá bạn có thể thêm vào chế độ ăn uống để cung cấp axit béo omega-3 cho cơ thể:
- Cá hồi: Là loại cá giàu axit béo omega-3 nhất, cung cấp đến 2.260mg axit eicosapentaenoic (EPA) và docosahexaenoic acid (DHA) mỗi lượng 100g cá.
- Cá thu: Cá thu cũng rất giàu axit béo omega-3, cung cấp khoảng 2.200mg EPA và DHA mỗi lượng 100g cá.
- Cá mackerel: Cá mackerel chứa khoảng 2.000mg EPA và DHA mỗi lượng 100g cá.
- Cá ngừ: Cá ngừ có hàm lượng omega-3 khá cao, cung cấp khoảng 1.500mg EPA và DHA mỗi lượng 100g cá.
- Cá trích: Cá trích chứa khoảng 1.300mg EPA và DHA mỗi lượng 100g cá.
- Cá basa: Cá basa không chỉ giàu protein mà còn chứa hàm lượng omega-3 khá tốt, cung cấp khoảng 600mg EPA và DHA mỗi lượng 100g cá.
Người bệnh tai biến mạch máu não nên ăn gì – Thịt đùi gà
Trong số các loại thịt thì bệnh nhân bị tai biến nên ưu tiên chọn thịt gà, đây cũng là lựa chọn tốt nhất đối với bệnh nhân bị tiểu đường. Lý do là vì thịt gà chứa lượng chất béo ít, khi chế biến nên chú ý loại bỏ phần da gà vì chúng chứa nhiều mỡ.
Tuy nhiên, bạn cũng không nên quá khắt khe, chỉ dùng thịt gà mà hãy bổ sung thêm một lượng vừa phải thịt bò và thịt thăn lợn để đảm bảo đủ dưỡng chất, tái tạo cơ bắp và sức khỏe nhanh phục hồi hơn.
Người bệnh tai biến mạch máu não nên ăn gì thì Tôm là câu trả lời
Tôm là một loại hải sản giàu protein và chất xơ, cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất, đồng thời cũng là một nguồn cung cấp chất béo tốt cho sức khỏe. Do đó, bệnh nhân tai biến mạch máu não nên ăn tôm để nhanh hồi phục và giảm nguy cơ tái phát bệnh.
Tuy nhiên, khi chế biến cũng cần lưu ý và tôm và súp lơ kỵ nhau, lượng Vitamin C quá cao trong súp lơ kết hợp với tôm không tốt.
Cua – thực phẩm trả lời câu hỏi Người bệnh tai biến mạch máu não nên ăn gì?
Cơ thể không thể tự tổng hợp được Magie, trong khi đó cua lại chính là loại thực phẩm có hàm lượng chất này rất dồi dào. Để đảm bảo hệ thần kinh và cơ bắp hoạt động ổn định, giúp làm cho huyết áp luôn khỏe mạnh thì Magie là chất đóng vai trò rất quan trọng.
Ngoài ra, cua còn cung cấp nhiều axit béo omega 3 rất tốt cho cơ thể, chúng giúp giảm thiểu lượng mỡ trong máu. Từ đó, giúp làm giảm nguy cơ mắc các bệnh nhồi máu cơ tim và đột quỵ cho người bệnh.
Bạn có thể sử dụng các loại cua khác nhau để chế biến thành món ăn cho người bệnh tai biến mạch máu não như: Cua đồng, Cua biển, Ghẹ, Cáy, Rạm…
Rau xanh, trái cây tươi
Bệnh nhân bị tai biến nên ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi để bổ sung chất xơ, vitamin và khoáng chất cho cơ thể. Các loại rau xanh và trái cây tươi giúp giảm nguy cơ bệnh tim mạch, huyết áp cao và đột quỵ.
Bạn có thể sử dụng các loại rau xanh như: cải bó xôi, bông cải xanh, rau muống, bí đỏ, đậu bắp, cải xoăn, cải thìa, rau chân vịt, rau cải ngọt… chúng giúp tăng cường sức đề kháng, giảm mức đường trong máu và giúp tiêu hóa tốt.
Các loại trái cây như: táo, cam, bơ, dứa, xoài, dâu tây, nho, quả lựu, quả việt quất… cung cấp nhiều chất chống oxy hóa, giảm nguy cơ bệnh tim mạch và bệnh lão hóa.
Người bệnh tai biến mạch máu não nên ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ
Kiểm soát lượng đường trong máu, thúc đẩy và ngăn ngừa bệnh tiêu hóa, kiểm soát cân nặng, từ đó làm giảm các yếu tố nguy cơ của tái phát đột quỵ chính là lợi ích tuyệt vời mà chất xơ mang lại đối với sức khỏe.
Bạn có thể bổ sung chất xơ từ các thực phẩm như: loại trái cây tươi hoặc nấu chín, rau quả, ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu.
Các loại ngũ cốc nguyên hạt
Bệnh nhân bị tai biến nên ăn ngũ cốc nguyên hạt vì chúng là nguồn dinh dưỡng tốt cho sức khỏe và giúp giảm nguy cơ các bệnh tim mạch.
Ngũ cốc nguyên hạt như lúa mì, yến mạch, gạo lứt, ngô, hạt điều, hạt chia… chứa nhiều chất xơ, vitamin và khoáng chất, giúp tăng cường sức đề kháng, giảm mức đường trong máu, giúp tiêu hóa tốt và giảm nguy cơ bệnh tim mạch.
Các loại ngũ cốc nguyên hạt còn chứa chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương và ngăn ngừa các bệnh ung thư. Ngoài ra, chúng còn có khả năng giúp giảm cân, tăng cường năng lượng và tăng cường chức năng não bộ.
Bệnh nhân bị tai biến mạch máu não nên kiêng ăn gì?
Hạn chế ăn muối
Muối chứa natri và nếu nạp quá nhiều chất này vào cơ thể sẽ làm cho cơ thị bị trữ nước, khiến huyết áp tăng cao và dễ bị đột quỵ. Vì vậy, người bệnh nên tránh dùng quá nhiều gia vị chứa muối, hạn chế dùng thực phẩm đóng hộp, thức ăn nhanh vì chúng cũng có hàm lượng muối rất lớn.
Kiêng dùng rượu bia, thuốc lá và các chất kích thích
Bia rượu, cà phê, thuốc lá, thức ăn cay nóng là những chất kích thích làm tăng nguy cơ gây tai biến mạch máu não. Không chỉ vậy, sau tai biến chúng còn ảnh hưởng lớn tới việc điều trị và hồi phục. Do đó, bệnh nhân nên hạn chế tối đa, thậm chí là không sử dụng hoàn toàn những chất này.
Hạn chế tối đa nhóm thực phẩm nhiều chất béo
Nhóm thực phẩm chứa nhiều chất béo như: mỡ động vật, thịt mỡ và các món xào, đồ chiên rán, sữa đặc có đường, bơ, nội tạng động vật rất có hại cho sức khỏe, đặc biệt là người bị tai biến.
Chúng làm tăng sự sản sinh cholesterol – một trong những nguyên nhân lớn nhất gây xơ vữa động mạch. Do đó, nếu dùng thực phẩm này thường xuyên thì cũng đồng nghĩa với việc làm tăng nguy cơ bị bệnh tim mạch, dễ bị tai biến mạch máu não.
Nhóm thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn đóng hộp
Các trường hợp bị tai biến không nên ăn những món ăn chế biến sẵn và thực phẩm đóng hộp vì chúng thường chứa nhiều chất bảo quản, muối và đường. Những chất này có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe như tăng huyết áp, mỡ máu và đái tháo đường, các yếu tố nguy cơ cho các bệnh lý tim mạch và tai biến.
Hơn nữa, các loại thực phẩm chế biến sẵn thường chứa ít chất dinh dưỡng và chất xơ hơn so với các loại thực phẩm tươi và không chế biến. Việc ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn có thể dẫn đến tăng cân và béo phì, cũng là các yếu tố nguy cơ cho tai biến.
Thực phẩm có nhiều đường
Bệnh nhân bị tai biến không nên ăn các loại thực phẩm nhiều đường vì đường có thể gây ra các vấn đề tiêu cực đối với sức khỏe. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, ăn nhiều đường có thể dẫn đến tăng huyết áp, tăng cân, tăng mức đường trong máu, và tăng nguy cơ tai biến và các bệnh tim mạch khác.
Ngoài ra, ăn nhiều đường cũng có thể gây ra tình trạng viêm, làm suy giảm chức năng miễn dịch, và ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng. Do đó, người bị tai biến nên hạn chế sử dụng các loại thực phẩm có nhiều đường như đồ ngọt, bánh kẹo, đồ uống có gas, và các loại đồ ăn nhanh.
Hạn chế ăn thịt đỏ
Người bị tai biến mạch máu não nên hạn chế ăn thịt đỏ vì thịt đỏ có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe. Thịt đỏ chứa nhiều chất béo bão hòa, cholesterol và purin, những chất này có thể làm tăng huyết áp, tăng mức đường trong máu, tăng nguy cơ bệnh tim mạch và đột quỵ.
Ngoài ra, ăn quá nhiều thịt đỏ cũng có thể gây ra tình trạng viêm, làm suy giảm chức năng miễn dịch, và ảnh hưởng đến sức khỏe đường ruột. Tuy nhiên, không phải loại thịt đỏ nào cũng có hại cho sức khỏe. Do đó, bệnh nhân bị tai biến có thể ăn thịt đỏ một cách hợp lý và tập trung vào các loại thực phẩm giàu chất xơ, đạm, vitamin và khoáng chất, như trái cây, rau củ, cá, gà, hạt và ngũ cốc nguyên hạt để cải thiện sức khỏe và giảm nguy cơ tái phát tai biến.
Như vậy, chúng ta đã cùng tìm hiểu những nguyên tắc cơ bản về dinh dưỡng cho người bị tai biến mạch máu não. Việc ăn uống hợp lý và khoa học sẽ giúp tăng cường sức khỏe và giảm nguy cơ tái phát tai biến. Hi vọng với những thông tin này, bạn đã có giải đáp cho vấn đề “Người bệnh tai biến mạch máu não nên ăn gì, kiêng gì để nhanh hồi phục”. Từ đó, có những điều chỉnh hợp lý để quá trình điều trị và hồi phục thuận lợi hơn, tránh tái phát.