Huyết áp trung bình là gì? Cách để duy trì huyết áp trung bình ổn định

Chỉ số huyết áp là một trong những chỉ số cơ bản nhưng lại đóng vai trò quan trọng, nó thể hiện sức khỏe và nguy cơ bệnh lý ảnh hưởng tới lưu thông máu. Việc xác định huyết áp trung bình khá đơn giản nhưng giá trị ý nghĩa mà chỉ số này mang lại không thể xem thường. Vậy thì chỉ số huyết áp bình thường là bao nhiêu? Để giữ chỉ số huyết áp ổn định ở mức bình thường, cần thực hiện những biện pháp phù hợp như hợp lý vận động, ăn uống cân đối, tránh stress và hủy hoại sức khỏe.

Tìm hiểu thế nào là huyết áp trung bình?

Có thể hiểu đơn giản rằng, chỉ số huyết áp trung bình là phạm vi giá trị áp lực máu trong trạng thái bình thường. Mặc dù huyết áp có thể dao động do nhiều yếu tố như nhịp sinh học, chế độ ăn uống, tâm lý… nhưng thường không đáng kể. Nếu huyết áp đột ngột tăng cao hoặc hạ xuống ngoài giá trị trung bình, bạn có nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan đến huyết áp và tim mạch. Do đó, quan tâm và kiểm soát huyết áp là cần thiết để duy trì sức khỏe và ngăn ngừa bệnh tật.

Khi được đo huyết áp, bác sĩ sẽ dựa vào hai thông số tâm trương và tâm thu để xác định áp lực máu tác động lên thành mạch có bình thường hay không. Huyết áp động mạch trung bình của người khỏe mạnh thường dao động từ 90/60mmHg đến 140/90mmHg. Chỉ số huyết áp cũng hỗ trợ trong hồi sức tích cực cấp cứu, xác định tình trạng lưu thông máu đến các nội tạng. Nếu huyết áp trung bình hạ thấp dưới 70 mmHg, khả năng lưu thông máu đến các cơ quan nội tạng quan trọng sẽ bị giảm.

Có những cách nào để xác định huyết áp trung bình?

Cách đo huyết áp đúng

Trước khi đo huyết áp, bạn nên chọn tư thế ngồi hoặc nằm dễ chịu để thoải mái nhất, đồng thời hãy thả lỏng cơ thể và nghỉ ngơi trong 5 phút.  Cần ghi nhớ là thời gian đo huyết áp phải ít nhất là 10 phút.

• Khi đo huyết áp lần đầu, nên đo cả hai tay để xem huyết áp ở tay nào cao hơn, từ đó các lần tiếp theo sẽ chọn tay cao hơn để đo.
• Bạn nên tự đo huyết áp 2 lần mỗi ngày. Trong đó: lần một vào buổi sáng trước khi ăn cơm và lần hai vào buổi chiều ngay sau bữa ăn một tiếng.

Đâu là cách tính huyết áp trung bình?

Công thức tính huyết áp động mạch trung bình (MAP) thường được sử dụng là: MAP = (CO x SVR) + CVP

Trong đó:

• CO là Cung lượng tim
• SVR là Sức cản ngoại biên
• CVP là Áp suất tĩnh mạch trung tâm
• MAP là Huyết áp động mạch trung bình

Trong ứng dụng khám chữa bệnh, chỉ số huyết áp trung bình động mạch không được tính thông qua công thức trên vì sự phức tạp. Thay vào đó, chỉ số này được xác định dựa trên việc đo trực tiếp hoặc gián tiếp áp suất của động mạch rồi tính theo công thức như sau:

Huyết áp trung bình động mạch ước tính = áp huyết tâm trương + ⅓ (áp huyết tâm thu – áp huyết tâm trương).

Để thu gọn công thức, có thể sử dụng MAP (ước tính) = DP+1/3 (SP-DP). Ví dụ, nếu bạn đo được huyết áp tâm thu là 120 mmHg và huyết áp tâm trương là 70 mmHg, thì huyết áp trung bình động mạch ước tính sẽ bằng 70 + 1/3(110-70)= 83 mmHg.

Vậy theo từng lứa tuổi thì huyết áp trung bình có ý nghĩa gì?

Dựa vào thống kê từ các chuyên gia tim mạch, mỗi độ tuổi khác nhau sẽ có một mức huyết áp trung bình tương ứng. Điều này ngụ ý rằng chỉ số huyết áp trung bình của mỗi người sẽ thay đổi theo thời gian và thường có khuynh hướng tăng lên. Vì vậy, việc đo huyết áp trung bình định kỳ là rất quan trọng để theo dõi tình trạng cơ thể, từ đó giúp bạn hiểu rõ hơn về sức khỏe tim mạch của bản thân, đặc biệt là đối với những người bước vào tuổi trung niên và có nguy cơ mắc cao huyết áp không rõ nguyên nhân.

Để hiểu rõ ý nghĩa của chỉ số huyết áp trung bình của từng cá nhân, bạn và người thân nên tham khảo bảng chỉ số huyết áp bình thường theo tuổi dưới đây:

•  Mức huyết áp bình thường của trẻ dưới 12 tháng tuổi: 90/60
•  Mức huyết áp bình thường của trẻ từ 1 – 5 tuổi: 95/65
• Mức huyết áp bình thường của trẻ từ 6 – 13 tuổi: 105/70
• Mức huyết áp bình thường của trẻ trong giai đoạn từ 14 – 19 tuổi: 117/77
• Mức huyết áp bình thường của người trưởng thành 20 – 24 tuổi: 120/79
• Mức huyết áp bình thường của người 25- 29: 121/80
• Mức huyết áp bình thường của người 30 – 34 tuổi: 122/81
• Mức huyết áp bình thường của người 35 – 39 tuổi: 123/82
• Mức huyết áp bình thường của người từ 40 – 44 tuổi: 125/83
• Mức huyết áp bình thường của người từ 45 – 49 tuổi: 127/84
• Mức huyết áp bình thường của người từ 50 – 54 tuổi: 129/85
• Mức huyết áp bình thường của người từ 55 – 59 tuổi: 131/86
• Mức huyết áp bình thường của người từ 60 – 64 tuổi: 134/87

Với chỉ số huyết áp bình thường theo từng độ tuổi này, khi sử dụng máy đo huyết áp, nếu thấy chỉ số huyết áp tăng cao hoặc thấp hơn mức chuẩn, chúng ta nên chú ý hơn đến chế độ ăn uống và sinh hoạt của mình. Những biến đổi nhẹ trong chỉ số huyết áp có thể được khắc phục sớm, tránh tình trạng cao huyết áp hoặc hạ huyết áp.

Một số biện pháp giúp duy trì huyết áp trung bình

Để bảo vệ sức khỏe tim mạch của bạn, việc chủ động phòng ngừa bệnh tăng huyết áp và huyết áp thấp là rất quan trọng. Điều này có thể đạt được thông qua việc áp dụng chế độ ăn uống hợp lý và thường xuyên rèn luyện thể chất.

Chế độ ăn uống lành mạnh

Để bảo vệ sức khỏe tim mạch, bạn nên duy trì cân bằng và thường xuyên cung cấp đủ các thành phần dinh dưỡng trong khẩu phần ăn.

Hạn chế tiêu thụ muối là điều quan trọng để tránh giữ nước quá nhiều trong cơ thể và ngăn ngừa tăng huyết áp vô căn.

Hãy chắc chắn rằng khẩu phần ăn của bạn bao gồm các dưỡng chất như tinh bột, protein, chất béo, chất xơ, vitamin và khoáng chất để hỗ trợ sức khỏe của hệ tim mạch.

Thường xuyên tập thể dục

Việc rèn luyện cơ thể đều đặn luôn là cách tốt để cải thiện sức khỏe và tăng cường sức đề kháng. Điều này nên áp dụng cho mọi người, vì vậy nếu bạn muốn duy trì huyết áp trung bình ổn định, hãy thực hiện thói quen tập thể dục thường xuyên. Một cách tốt nhất là dành 30 phút mỗi ngày và duy trì ít nhất 5 ngày trong một tuần.

Trong quá trình ăn uống và làm việc, có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến chỉ số huyết áp trung bình mà có thể bạn không nhận ra. Nếu không kiểm soát và phát hiện sớm mức độ dao động của áp lực máu trong mạch, bạn có nguy cơ gặp phải các biến chứng nguy hiểm đối với hệ tim mạch.

Mong rằng thông qua bài viết mà Hạ Áp Ích Nhân tổng hợp trên đây, quý vị độc giả có thể hiểu rõ hơn về huyết áp trung bình là gì và chỉ số huyết áp bình thường là bao nhiêu. Đồng thời, cũng biết cách kiểm tra và duy trì huyết áp ổn định, tốt cho sức khỏe. Hãy tự chủ động phòng ngừa tăng huyết áp thông qua việc áp dụng chế độ ăn uống và luyện tập khoa học ngay từ hôm nay.