Sau khi sinh, tăng huyết áp là một vấn đề không phải hiếm gặp. Vậy, thực tế thì đâu là nguyên nhân gây ra bệnh lý này? Mức độ nguy hiểm của tăng huyết áp sau sinh như thế nào? Có cách nào để phòng ngừa từ sớm bệnh này hay không?
Mục lục
Lý giải nguyên nhân bị tăng huyết áp sau khi sinh?
Tăng huyết áp sau sinh là kết quả của việc tăng mức áp lực trong hệ tuần hoàn của sản phụ sau khi cô ấy vừa sinh con và có sự xuất hiện của nhiều protein trong nước tiểu. Thông thường, hầu hết các trường hợp tăng huyết áp sau khi sinh xuất hiện trong khoảng thời gian 48 giờ sau khi em bé được sinh ra.
Tăng huyết áp sau khi sinh thường liên quan đến tình trạng tiền sản giật, một biến chứng có thể xảy ra trong thai kỳ. Các bà bầu mắc tiền sản giật thường có hàm lượng protein trong nước tiểu cao và trải qua tăng huyết áp. Đây là một tình trạng nghiêm trọng và có thể gây ra nhiều biến chứng phức tạp như đột quỵ, co giật nếu không được xử trí kịp thời.
Hiện nay, nguyên nhân gây ra tình trạng tăng huyết áp sau khi sinh vẫn còn mơ hồ và chưa được xác định cụ thể. Tuy nhiên, có nhiều yếu tố nguy cơ khác nhau có thể dẫn đến tăng huyết áp sau khi sinh ở một số đối tượng cụ thể.
Những đối tượng có nguy cơ cao bị chứng tăng huyết áp sau sinh
Nghiên cứu về các yếu tố nguy cơ của tăng huyết áp sau khi sinh vẫn có hạn chế. Tuy nhiên, một số yếu tố nguy cơ có thể góp phần vào tình trạng này bao gồm:
- Lịch sử tăng huyết áp trước 20 tuần thai kỳ, gọi là tăng huyết áp thai kỳ, tăng nguy cơ bị tăng huyết áp sau khi sinh.
- Thừa cân hoặc béo phì: Nguy cơ tăng huyết áp sau sinh tăng lên nếu sản phụ có vấn đề thừa cân hoặc béo phì.
- Mang thai đa thai: Sản phụ mang thai đôi, ba hoặc nhiều thai nhi hơn sẽ có nguy cơ tăng huyết áp sau khi sinh tăng cao.
- Bệnh tăng huyết áp mãn tính: Không kiểm soát tốt tình trạng tăng huyết áp trước khi mang thai có thể tăng nguy cơ tăng huyết áp sau khi sinh.
- Bệnh đái tháo đường: Bị đái tháo đường tuýp 1 hoặc tuýp 2 cũng có thể làm tăng nguy cơ tăng huyết áp sau khi sinh em bé.
Điểm danh những triệu chứng của bệnh lý tăng huyết áp sau khi sinh
Tình trạng tăng huyết áp sau khi sinh có thể khó nhận biết vì nhiều phụ nữ sau khi sinh bị tăng huyết áp thường không có dấu hiệu rõ ràng hoặc triệu chứng điển hình đã xuất hiện trong thời gian mang thai.
Thêm vào đó, sản phụ thường ít quan tâm đến những biểu hiện của bệnh tăng huyết áp sau khi sinh, bởi họ thường tập trung vào việc phục hồi sức khỏe sau sinh cùng việc chăm sóc cho đứa trẻ sơ sinh.
Các biểu hiện và triệu chứng của tăng huyết áp sau khi sinh thường tương tự với các triệu chứng của tiền sản giật. Những dấu hiệu đặc trưng có thể bao gồm:
- Tăng huyết áp: Áp lực máu vượt qua mức 140/90 mmHg.
- Sự hiện diện của protein dư thừa trong nước tiểu, gọi là đạm niệu.
- Đau đầu từ trung bình đến mãnh liệt.
- Thay đổi thị lực, bao gồm sự giảm thị lực tạm thời hoặc tăng nhạy cảm với ánh sáng.
- Đau vùng bụng trên rốn, thường tập trung ở vùng hạ sườn bên phải.
- Giảm số lần đi tiểu trong ngày và giảm lượng nước tiểu.
Lưu ý: Nếu bạn gặp bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào có nghi ngờ là liên quan đến tăng huyết áp sau khi sinh, hãy ngay lập tức tham khảo ý kiến của bác sĩ. Tùy thuộc vào tình trạng cá nhân, có thể bạn sẽ cần điều trị ngay và khẩn cấp.
Vậy bệnh nhân bị tăng huyết áp sau sinh có nguy hiểm không?
Tăng huyết áp sau khi sinh tổng quan là một tình trạng đầy nguy hiểm. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh này có thể gây ra nhiều biến chứng phức tạp và thậm chí đe dọa tính mạng. Lúc này, một số biến chứng thường gặp bao gồm:
Sản giật sau khi sinh
Sản giật sau sinh, một trạng thái tăng huyết áp sau khi sinh kèm theo cơn co giật và động kinh, có thể gây tổn thương vĩnh viễn cho các cơ quan quan trọng trong cơ thể như não, cơ quan thị giác, gan và thận của bệnh nhân.
Phù phổi cấp
Tình trạng phù phổi cấp, một tình trạng đe dọa tính mạng xuất hiện khi có sự tích tụ quá nhiều chất lỏng trong phổi và sẽ dần chuyển sang gây suy hô hấp cấp tính.
Đột quỵ – một trong những biến chứng cấp cứu của tăng huyết áp sau sinh
Tai biến mạch máu não hay còn gọi là đột quỵ, nó là trường hợp khi nguồn máu cung cấp cho một phần của não bị tắc nghẽn, gián đoạn hoặc suy giảm đáng kể. Tình trạng này dẫn đến thiếu hụt oxy và dưỡng chất cho tế bào não.
Ngoài ra, tăng huyết áp sau khi sinh cũng có thể gây ra biến chứng đột quỵ xuất huyết não có thể đe dọa tính mạng.
Thuyên tắc mạch do huyết khối
Thuyên tắc mạch do huyết khối xảy ra khi mạch máu bị tắc nghẽn bởi một cục máu đông di chuyển từ nơi khác trong cơ thể. Đây cũng là một tình trạng yêu cầu điều trị ngay lập tức, bởi nếu không, nó có thể gây tử vong.
Hội chứng HELLP – biến chứng tăng huyết áp sau sinh
Hội chứng HELLP là viết tắt cho tình trạng tán huyết, men gan tăng cao và giảm tiểu cầu. Trường hợp này có thể gây nguy hiểm đến tính mạng. Tán huyết đề cập đến việc phá hủy các tế bào hồng cầu.
Vậy có thể phòng bệnh tăng huyết áp sau sinh không?
Cho tới hiện nay, vẫn chưa có câu trả lời chính xác về việc tăng huyết áp sau sinh có thể ngăn ngừa hoàn toàn hay không. Tuy nhiên, các bác sĩ khuyên bạn có thể chủ động cải thiện tình hình bằng cách áp dụng lối sống khoa học và lành mạnh như sau:
Chế độ ăn uống lành mạnh là yếu tố đóng vai trò vô cùng quan trọng
Các bà bầu trong tam cá nguyệt đầu thường cần tăng lượng calo hàng ngày từ 300 đến 350 Kilo calo. Trong tam cá nguyệt thứ hai, nhu cầu tăng lên 500 kcal mỗi ngày.
Nếu bạn đang cho con bú, bạn cần bổ sung thêm 500 kcal/ngày so với thời kỳ mang thai. Để đảm bảo cung cấp đủ dưỡng chất, hãy tăng cường ăn rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt và thực phẩm giàu chất đạm trong khẩu phần hàng ngày.
Ngoài ra, tránh thực phẩm như thịt mỡ động vật, muối, đồ uống có cồn, nước ngọt, nước có ga, và thuốc lá để bảo vệ sức khỏe của bạn và bé.
Duy trì vận động thể lực hàng ngày là rất cần thiết để phòng bệnh
Nếu thai kỳ của bạn diễn ra bình thường, hãy duy trì một lịch trình tập thể dục với ít nhất 150 phút mỗi tuần (hoặc tập mỗi ngày với cường độ trung bình trong vòng 30 phút). Đồng thời, không quên bổ sung thêm ít nhất hai buổi tập luyện sức bền hàng tuần vào chế độ tập của bạn.
Rất may, tăng huyết áp sau khi sinh là trường hợp không quá phổ biến. Tuy vậy, tình trạng này có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng như sản giật và đột quỵ. Điều quan trọng là bạn có thể đã xuất viện ngay sau khi các triệu chứng xuất hiện. Vì vậy, nếu bạn phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy có thể có triệu chứng của bệnh lý này, hãy đi khám bác sĩ ngay lập tức.