Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát chỉ số huyết áp cao. Cần lưu ý tránh những món ăn làm tăng huyết áp. Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ về những món ăn nên tránh để hỗ trợ bạn trong việc điều chỉnh huyết áp.
Mục lục
Chế độ dinh dưỡng đối với bệnh cao huyết áp có mối liên hệ với nhau thế nào?
Trong những trường hợp bị tăng huyết áp, có khoảng 90% bệnh nhân là tăng huyết áp nguyên phát, còn gọi là vô căn, chỉ 10% là tăng huyết áp do nguyên nhân thứ phát. Tăng huyết áp nguyên phát có nhiều yếu tố tác động và không xác định được nguyên nhân chính. Có thể liệt kê nhanh 6 loại yếu tố chủ yếu tác động qua lại nhau bao gồm:
- Do di truyền: Những người có bố mẹ bị tăng huyết áp có nguy cơ mắc bệnh cao hơn 2-7 lần so với người bình thường. Người có cả bố và mẹ bị tăng huyết áp có khả năng mắc tăng huyết áp cao hơn so với người chỉ có bố hoặc mẹ bị tăng huyết áp.
- Chế độ dinh dưỡng: Muối đóng vai trò quan trọng, ăn nhiều muối làm tăng thể tích tuần hoàn, cung lượng tim và huyết áp, gây suy tim.
- Hoạt động giao cảm: Hệ giao cảm làm tăng nhịp tim, cung lượng tim và tái hấp thu muối, nước ở thận, gây tăng huyết áp.
- Kháng lực mạch máu: Ở người tăng huyết áp, đặc biệt là người già, thường có kháng lực mạch máu ngoại biên. Do động mạch cứng hơn và mạch máu kém giãn, gây tăng áp lực mạch máu.
- Hệ Renin – Angiotensin – Aldosterone: Hệ RAA quan trọng trong điều hoà huyết áp. Khi tăng hoạt động, làm co động mạch, tăng tái hấp thu nước và natri, gây tăng thể tích tuần hoàn và huyết áp.
- Lớp nội mạc: Tế bào nội mạc tiết ra nhiều hoá chất trung gian có tác dụng giãn mạch hoặc co mạch, gây tăng huyết áp.
Trong số những yếu tố trên, chế độ dinh dưỡng là điều mà con người có thể tác động và thay đổi dễ dàng nhất. Khi mắc tăng huyết áp, việc thay đổi lối sống chung và áp dụng chế độ dinh dưỡng khoa học là rất quan trọng để điều trị bệnh, đặc biệt là tránh những món ăn làm tăng huyết áp. Ngoài việc giảm muối, người bệnh cần tránh những món ăn có thể làm tăng huyết áp như thịt mỡ, đồ chiên xào, đồ ăn nhanh, đồ có nhiều chất béo bão hòa và cholesterol cao. Nên hạn chế đường, đồ ngọt, cồn, và cân nhắc về việc ăn nhiều trái cây, rau xanh, hạt và ngũ cốc nguyên hạt.
Điểm danh những món ăn làm tăng huyết áp
Người bệnh tăng huyết áp cần tuân thủ chế độ ăn uống khoa học để duy trì huyết áp ổn định, bao gồm tăng cường sử dụng các thực phẩm tốt cho tim mạch và hạn chế những món ăn có thể làm tăng huyết áp. Và đây là những món ăn làm tăng huyết áp mà bạn nên tránh:
Muối ăn
Như đã đề cập ở trên, muối là yếu tố quan trọng nhất làm tăng huyết áp, vì vậy người bệnh tăng huyết áp cần hạn chế muối trong khẩu phần ăn hàng ngày, ăn ít muối để duy trì huyết áp ổn định.
Cụ thể, hạn chế ăn dưới 5 gam muối mỗi ngày. Nhu cầu muối trung bình của một người khoảng 15 gam/ngày, trong đó có 10 gam tự nhiên trong thực phẩm, nên chỉ cần bổ sung thêm 5 gam muối, tương đương một thìa cà phê muối/ngày hoặc ít hơn là đủ.
Dưa muối chua, củ cải muối
Các loại thực phẩm ướp sẵn như đồ muối chua thường chứa nhiều muối để tăng thời gian bảo quản. Khi để lâu, thực phẩm sẽ hấp thu nhiều muối và chứa lượng muối cao hơn nhiều so với lượng cần thiết mỗi ngày, điều này không tốt cho sức khỏe của người cao huyết áp. Vì vậy, người bệnh nên giảm thiểu tiêu thụ loại thực phẩm này.
Đồ ngọt và thực phẩm nhiều đường
Đường và đồ uống có đường là những tác nhân gây tăng cân. Thừa cân và béo phì là những yếu tố làm tăng nguy cơ cao huyết áp. Do đó, đối với bệnh nhân mắc bệnh lý này, nên tránh tiêu thụ những món ăn chứa nhiều đường như nước ngọt, bánh kem, kẹo ngọt, các loại siro ngọt, hoa quả sấy, mứt,… Việc này giúp hạn chế tình trạng trầm trọng hơn của bệnh lý và đảm bảo sức khỏe tốt hơn.
Món từ thực phẩm đã qua chế biến
Hạn chế tiêu thụ chất béo chuyển hóa và chất béo bão hòa là điều quan trọng để bảo vệ trái tim khỏe mạnh, đặc biệt đối với bệnh nhân cao huyết áp. Chất béo chuyển hóa là các chất béo nhân tạo được sử dụng trong chế biến thực phẩm để tăng độ ổn định và thời hạn sử dụng. Nếu tiêu thụ quá mức, chúng có thể làm tăng cholesterol xấu và giảm cholesterol tốt, từ đó gây tăng huyết áp.
Chất béo bão hòa cũng làm tăng cholesterol xấu trong máu và tăng nguy cơ mắc bệnh tim và tiểu đường type 2. Việc hạn chế chất béo này sẽ giúp duy trì sức khỏe tim mạch và kiểm soát huyết áp tốt hơn.
Những loại thực phẩm chế biến sẵn và đồ ăn đóng gói thường chứa nhiều chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa, đồng thời có lượng đường cao. Đây là nguyên nhân khiến chúng trở thành những món ăn gây tăng huyết áp mà người mắc bệnh lý này nên tránh.
Đồ ăn dầu mỡ, chất béo
Thực phẩm chiên xào và thịt mỡ, đặc biệt là mỡ động vật, phủ tạng động vật chứa hàm lượng chất béo bão hòa và cholesterol cao, gây tăng hàm lượng mỡ trong máu và làm động mạch xơ cứng, rối loạn lipid máu, dẫn đến tăng huyết áp. Việc hạn chế những món ăn này là cần thiết để tránh huyết áp cao và bệnh tim mạch.
Rượu bia
Sử dụng quá mức rượu bia gây hại đến hệ tim mạch, tiêu hoá và thận, đồng thời tăng huyết áp. Khi uống rượu bia, tim đập nhanh và mạch máu co lại, dẫn đến quá tải cho thận và gan, từ đó gây tăng huyết áp.
Cà phê và trà đặc
Cafein có nồng độ cao trong cà phê và trà đặc có thể làm tăng huyết áp đột ngột, kích thích não, gây loạn nhịp tim, tim đập nhanh và mất ngủ. Do vậy, dù là sở thích của nhiều người, nhưng cà phê và trà đặc cũng nằm trong danh sách những món ăn làm tăng huyết áp nên tránh.
Kết luận
Tóm lại, chế độ dinh dưỡng có ảnh hưởng không nhỏ đến huyết áp, với cả yếu tố tiêu cực và tích cực. Vì vậy, để kiểm soát huyết áp, nên tránh những món ăn làm tăng huyết áp như thực phẩm nhiều đường, muối, chất béo chuyển hóa hoặc bão hòa. Thay vào đó, lựa chọn những thực phẩm lành mạnh là cách để duy trì trái tim khỏe mạnh.
Hi vọng với bài viết này, bạn đọc sẽ có thêm thông tin hữu ích cho việc chăm sóc sức khỏe của mình cũng như người thân khi bị cao huyết áp. Chúc bạn và gia đình có sức khỏe và nhiều hạnh phúc.
Hotline
Đặt hàng
