Tai biến mạch máu não nặng là gì? Nguyên nhân và những di chứng để lại

Tai biến mạch máu não là một căn bệnh nguy hiểm có thể gây ra nhiều di chứng nghiêm trọng cho sức khỏe. Trong số đó, tai biến mạch máu não ở mức độ nặng có thể gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng của bệnh nhân. Vậy, nguyên nhân gây ra tai biến mạch máu não nặng là gì? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết sau đây để có lời giải đáp.

Thế nào được gọi là tai biến mạch máu não nặng?

Tai biến mạch máu não còn được gọi là đột quỵ, là tình trạng xảy ra khi não bộ bị tổn thương đột ngột do không nhận được sự cung cấp máu đúng lúc. Điều này xảy ra khi mạch máu não bị tắc hoặc vỡ, dẫn đến sự thiếu oxy trong một khu vực não và không thể điều chỉnh chức năng cơ thể như bình thường. Tai biến mạch máu não có hai dạng chính là xuất huyết não và nhồi máu não.

Cơn tai biến có thể xảy ra ở mức độ nghiêm trọng khác nhau. Tai biến nhẹ, còn được gọi là thiếu máu não thoáng qua, thường hồi phục nhanh chóng trong vài phút đến vài giờ, không để lại di chứng như liệt nửa người hay mất trí nhớ. Tuy nhiên, tai biến nặng có thể gây tổn thương nghiêm trọng cho não và để lại hậu quả nặng như méo miệng, liệt nửa người, mất trí nhớ, và thậm chí hôn mê. Trường hợp tai biến nặng có thể dẫn đến tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời và hiệu quả.

Đâu là những nguyên nhân gây tai biến nặng?

Tai biến mạch máu não là kết quả của sự tương tác giữa nhiều yếu tố khác nhau. Trong trường hợp tai biến nặng, có một số nguyên nhân quan trọng góp phần vào tình trạng này, bao gồm:

Xơ vữa động mạch

Xơ vữa động mạch là tình trạng khi thành mạch trở nên cứng và lòng động mạch bị thu hẹp do tích tụ các mảng bám. Khi các mảng bám này vỡ, chúng có thể kết hợp với tế bào hồng cầu tạo thành cục máu đông, gây tắc nghẽn mạch máu và góp phần vào tai biến mạch máu não.

Huyết áp cao

Huyết áp cao có thể gây ra giãn thành mạch và làm suy yếu mạch máu. Khi lượng máu tăng đột ngột, có nguy cơ cao làm vỡ động mạch. Kết quả cuối cùng là xảy ra tai biến mạch máu não.

Bệnh về tim là nguyên nhân gây tai biến mạch máu não nặng

Các bệnh về tim mạch như hẹp van tim hoặc rung nhĩ có khả năng làm ngăn cản quá trình bơm máu. Điều này dẫn đến sự tích tụ máu và hình thành cục máu đông – nguyên nhân gây ra tai biến mạch máu não.

Bệnh tiểu đường

Tiểu đường là một tình trạng rối loạn chuyển hóa protein, carbohydrate và chất béo, được biểu hiện qua mức đường huyết luôn ở mức cao. Trường hợp không được điều trị kịp thời, nồng độ đường trong máu sẽ tăng và gây tổn thương cho mạch máu, làm tăng nguy cơ đột quỵ.

Bệnh thừa cân, béo phì

Sự thừa cân, béo phì cùng với lối sống thiếu vận động làm tăng nguy cơ tai biến mạch máu não ở mức độ nặng. Bởi lúc đó, hệ tuần hoàn phải đối mặt với gánh nặng lớn, cùng với việc tích tụ mỡ trong máu, tạo điều kiện cho sự phát triển của huyết áp cao và xơ vữa động mạch. Đây là những nguyên nhân hàng đầu gây ra tai biến ở người bệnh.

Hút thuốc lá

Hút thuốc được xem là nguyên nhân chính gây ra tai biến mạch máu não ở mức độ nghiêm trọng. Ngoài ra, hút thuốc cũng là nguyên nhân gây ra các vấn đề về sức khỏe của dạ dày và phổi.

Uống quá nhiều rượu

Uống quá nhiều rượu là một thói quen có thể gây tăng huyết áp, xơ cứng động mạch và dẫn đến nguy cơ đột quỵ trong bất kỳ thời điểm nào.

Chế độ ăn uống không lành mạnh dẫn tới chứng tai biến mạch máu não

Việc ăn uống hàng ngày với thực đơn chứa lượng đường và muối cao có thể gây tăng huyết áp. Ngoài ra, sự tiêu thụ thức ăn giàu chất béo có hại cũng đóng vai trò trong việc tăng nguy cơ xơ vữa động mạch. Đây là một trong những nguyên nhân chính góp phần vào sự phát triển tai biến.

Dấu hiệu nhận biết cơn tai biến nặng

Nhận biết và phát hiện kịp thời các triệu chứng của cơn tai biến nặng đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện tỷ lệ sống sót và rút ngắn thời gian hồi phục của người bệnh. Đồng thời, điều này giúp giảm thiểu khả năng gặp phải các di chứng sau đột quỵ. Có một số dấu hiệu thường thấy ở người mắc tai biến mạch máu não thể nặng như:

• Khuôn mặt: Một nửa khuôn mặt bị phì đại, nụ cười bất đối xứng, mất sự cân đối.
• Cánh tay: Một bên cánh tay trở nên yếu đuối, không thể hoạt động bình thường và không thể nâng tay lên cao.
• Giọng nói: Trong trường hợp tai biến mạch máu não nặng, thường có biểu hiện nói lắp, nói không rõ ràng và gặp khó khăn trong giao tiếp.

Ngoài những dấu hiệu phổ biến và rõ ràng đã được đề cập, tai biến mạch máu não nặng còn có thể xuất hiện những triệu chứng khác. Đây là những biểu hiện như đau đầu cực kỳ gắt, thấy hoa mắt, chóng mặt đột ngột không rõ nguyên nhân, co giật và mất ý thức.

Nếu không phát hiện và cấp cứu kịp thời, những trường hợp tai biến nặng có thể dẫn đến tình trạng liệt, suy giảm nhận thức và nguy cơ tử vong cao. Vì vậy, khi nhận thấy người thân có những triệu chứng này, cần đưa họ đến bệnh viện càng nhanh càng tốt.

Di chứng để lại do tai biến nặng gồm những gì?

Tùy theo mức độ nghiêm trọng của tai biến, mỗi người có thể gặp những di chứng khác nhau. Các di chứng phổ biến thường gặp ở những người bị tai biến nặng gồm:

• Mất khả năng vận động hoặc liệt: Người bệnh có thể bị liệt nửa người, bao gồm các chi như chân, tay. Điều này dẫn đến mức độ suy giảm đáng kể trong khả năng vận động của cơ bắp. Thậm chí, một số người có thể mất hoàn toàn chức năng vận động do yếu cơ, run tay chân…
• Gặp khó khăn trong việc nói hoặc nuốt: Người bệnh trải qua tai biến sẽ bị khó khăn khi nuốt thức ăn. Giọng nói của họ bị méo mó và không rõ ràng. Thậm chí, có trường hợp bị mất tiếng, không thể nói được.
• Gặp khó khăn về nhận thức: Bệnh nhân mắc tai biến nặng gặp sự suy giảm nghiêm trọng về trí tuệ và trí nhớ. Thường thì họ mất thời gian lâu hơn để suy nghĩ so với người bình thường. Ngoài ra, có trường hợp gặp mất trí nhớ tạm thời hoặc vĩnh viễn.
• Gặp vấn đề về cảm xúc: Người bị tai biến nặng thường gặp sự không ổn định trong cảm xúc. Họ gặp khó khăn trong việc kiểm soát cảm xúc, dễ cảm thấy tự ti và mặc cảm. Theo thời gian, điều này có thể dẫn đến tình trạng trầm cảm.
• Các biến chứng nguy hiểm khác: Người mắc tai biến nặng có thể trải qua các tình trạng đau đầu, suy giảm thị lực. Ngoài ra, họ có thể gặp các vấn đề như mờ mắt, mù lòa, viêm phổi và khó kiểm soát tiểu tiện.

Tai biến mạch máu não ở thể nặng là tình trạng có thể xảy ra với mọi người, không phân biệt lứa tuổi. Vì vậy, chúng ta cần được trang bị kiến thức cần thiết về căn bệnh này. Đồng thời, chúng ta cần áp dụng một lối sống khoa học và thực hiện các cuộc kiểm tra định kỳ. Đặc biệt quan trọng, chúng ta nên đi khám sức khỏe sớm và bắt đầu điều trị ngay khi phát hiện dấu hiệu bất thường nhằm bảo vệ sức khỏe tốt nhất cho bản thân.