Những di chứng mà bệnh tai biến liệt nửa người để lại và cách phục hồi

Tai biến liệt nửa người là hậu quả phổ biến của tai biến mạch máu não và đây là tình trạng gây ra tác động tiêu cực tới cuộc sống hàng ngày của bệnh nhân. Theo thống kê, có đến 80% bệnh nhân mắc tai biến mạch máu não bị liệt nửa người và phải đối mặt với những biến chứng nguy hiểm, thậm chí là tử vong. Mời các bạn cùng tìm hiểu về mức độ nguy hiểm của bệnh lý này, cách xử trí với bệnh qua bài viết dưới đây nhé!

Thế nào là bị tai biến liệt nửa người?

Tai biến liệt nửa người là tình trạng phổ biến và nặng nề nhất xảy ra sau khi mắc tai biến. Đây là tình trạng khi một bên cơ thể trở nên yếu đi và đau tê phụ thuộc vào vùng não bị tổn thương do đột quỵ hoặc nguyên nhân khác. Khi bị liệt, bên liệt sẽ có cử động yếu hơn bên còn lại, nếu nghiêm trọng hơn thì phần cơ thể đó còn không thể cử động.

Liệt nửa người là biến chứng xảy ra khi não bộ bị tổn thương, nếu vùng não phải bị tổn thương thì sẽ gây liệt nửa người bên trái và ngược lại.

Tai biến liệt nửa người có những triệu chứng nào?

Một số biểu hiện, triệu chứng của người bị tai biến liệt nửa người:

• Khả năng vận động bị suy giảm hoặc mất hoàn toàn.
• Cơ thể mất thăng bằng.
• Không thể tự sinh hoạt hàng ngày như ăn uống, đi vệ sinh, di chuyển trong nhà … lý do là cơ thể yếu ớt và mệt mỏi.
• Người bệnh gặp khó khăn khi nói hoặc không nói được

Tai biến mạch máu não liệt nửa người để lại những di chứng gì?

Sau khi mắc tai biến mạch máu não liệt nửa người, bệnh nhân không phân biệt là liệt bên phải hay bên trái, đều phải đối mặt với những di chứng ảnh hưởng lớn tới cuộc sống hàng ngày, bao gồm:

Bệnh nhân gặp  khó khăn, bất tiện khi di chuyển cử động do di chứng tai biến liệt nửa người

Theo thống kê, khoảng 80% bệnh nhân bị tai biến mạch máu não sẽ mắc phải di chứng này khiến họ gặp phải nhiều khó khăn trong cuộc sống bao gồm: mất định hướng, mất thăng bằng, đau nhức cơ thể, tê bì tay chân gây giảm cảm giác. Điều này làm cho việc di chuyển, đi lại của bệnh nhân gặp nhiều khó khăn và đau đớn.

Trong trường hợp nặng, bệnh nhân có thể bị liệt toàn bộ nửa cơ thể và không thể di chuyển. Nếu bệnh nhân phải nằm yên quá lâu, cơ thể sẽ gặp phải những vấn đề như loét da, trật khớp vai, và teo cơ.

Người bệnh khó khăn trong việc giao tiếp do bị tai biến liệt nửa người

Một di chứng khác mà người bị tai biến mạch máu não liệt nửa người thường gặp phải là khó giao tiếp. Điều này sẽ khiến cho việc suy nghĩ, đưa ra phán xét, lý luận và hiểu các khái niệm chậm hơn.

Theo các nghiên cứu, khoảng 25-30% người bị liệt nửa người gặp phải di chứng này. Ngoài ra, một số trường hợp còn có thể bị méo miệng, khiến cho hoạt động giao tiếp trở nên khó khăn trong việc phát âm, diễn đạt và hiểu ý của người khác.

Bệnh nhân bị tai biến liệt nửa người luôn cần sự hỗ trợ của người nhà khi sinh hoạt hàng ngày

Sau khi mắc tai biến mạch máu não liệt nửa người, người bệnh sẽ gặp những khó khăn trong việc thực hiện các hoạt động hàng ngày. Cụ thể, họ có thể gặp phải các vấn đề như suy giảm thị lực, đau cơ, khó nuốt, khó cầm nắm các vật dụng…

Điều này khiến cho việc ăn uống, tắm rửa, đi vệ sinh… trở nên khó khăn và bất tiện. Người bệnh sẽ cần đến sự trợ giúp từ người thân hoặc các dụng cụ hỗ trợ để có thể thực hiện các hoạt động này.

Tai biến liệt nửa người làm gián đoạn công việc của người bệnh, gây nhiều bất tiện

Tai biến mạch máu não liệt nửa người không chỉ ảnh hưởng tới người cao tuổi mà còn có thể xảy ra với những người trẻ đang trong độ tuổi đi làm hoặc mới nghỉ hưu. Tuy nhiên, điều này khiến cho bệnh nhân cần một thời gian điều trị và phục hồi khá dài, làm gián đoạn tới công việc của họ sau khi bệnh được cấp cứu kịp thời.

Vậy người bị tai biến liệt nửa người có chữa được hay không?

Điều này phụ thuộc vào những điều sau đây:

• Phương pháp điều trị: Để khắc phục tình trạng liệt nửa người, các phương pháp điều trị thường áp dụng bao gồm vật lý trị liệu, sử dụng thuốc, bấm huyệt, châm cứu,… Tuy nhiên, với mỗi trường hợp bệnh nhân, bác sĩ sẽ có những phương pháp điều trị phù hợp.
• Tình trạng bệnh: Mức độ liệt nửa người ở mỗi bệnh nhân sẽ khác nhau tùy theo mức độ tai biến. Do đó, phục hồi di chứng liệt nửa người sẽ phụ thuộc vào tình trạng, mức độ nghiêm trọng của bệnh. Nếu bệnh nhân chỉ bị liệt ở một phần cơ thể như chân, tay thì quá trình điều trị sẽ nhanh hơn so với những người bị liệt cả tay và chân hoặc bị tai biến liệt nửa người bên phải hoặc trái.
• Việc phục hồi chức năng cho bệnh nhân tai biến liệt nửa người hiện nay phụ thuốc lớn vào chất lượng cơ sở y tế. Thực tế có rất nhiều địa điểm khác nhau có thể tiếp nhận và cung cấp điều trị phục hồi chức năng cho bệnh nhân này. Tuy nhiên, không phải cơ sở nào cũng có thể đảm bảo khả năng phục hồi chức năng hoàn toàn, bởi vì phương pháp điều trị, trang thiết bị và đội ngũ y bác sĩ ở mỗi địa điểm có thể khác nhau, dẫn đến kết quả điều trị không thể đồng nhất.
• Tâm trạng và chế độ chăm sóc sức khỏe cho bệnh nhân cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi sau tai biến liệt nửa người. Khi gặp tai biến, sức khỏe của bệnh nhân trở nên yếu ớt và nhạy cảm. Do đó, việc chăm sóc và quan tâm đến sinh hoạt hàng ngày, vệ sinh cá nhân và chế độ ăn uống đều cần được thực hiện cẩn thận, tỉ mỉ.
• Các phương pháp điều trị di chứng liệt nửa người hiện nay rất đa dạng, bao gồm vật lý trị liệu, sử dụng thuốc, bấm huyệt, châm cứu và nhiều phương pháp khác. Tuy nhiên, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp với từng trường hợp bệnh nhân. Tình trạng liệt nửa người sẽ khác nhau tùy theo mức độ tai biến và vị trí liệt của từng bệnh nhân. Vì vậy, việc phục hồi sức khỏe và khả năng vận động của người bệnh cũng sẽ phụ thuộc vào tình trạng bệnh của mỗi người. Những bệnh nhân chỉ bị liệt một phần cơ thể như chân hoặc tay thì việc điều trị và phục hồi sức khỏe thường nhanh hơn so với những bệnh nhân bị liệt cả tay và chân hoặc bị liệt nửa người bên phải hoặc bên trái.

Lưu ý: Bệnh nhân bị tai biến liệt nửa người thường sẽ phục hồi tốt trong 3 tháng đầu, phục hồi chậm hơn trong 3 tháng tiếp theo và ngoài 6 tháng sẽ phục hồi rất chậm. Do đó, ngay khi xảy ra các triệu chứng tai biến, người bệnh cần đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Điều này sẽ giúp nâng cao tỷ lệ phục hồi chức năng của người bệnh. Bên cạnh đó, việc duy trì chế độ tập luyện và chăm sóc sức khỏe định kỳ cũng là rất quan trọng để giảm thiểu tình trạng tái phát và giữ vững tình trạng sức khỏe tốt.

Hiện nay có những phương pháp điều trị tai biến liệt nửa người nào được áp dụng?

Áp dụng bài tập phục hồi chức năng tích cực để chữa tai biến liệt nửa người

Tai biến mạch máu não liệt nửa người là bệnh lý thường gặp ở người trưởng thành. Để phục hồi chức năng của cơ thể sau cơn tai biến, việc tập luyện phục hồi chức năng từ sớm là rất quan trọng., 3 – 6 tháng sau khi bị tai biến là thời gian tốt nhất.

Điều trị tai biến liệt nửa người hiệu quả với bài tập phục hồi thụ động

Phương pháp phục hồi chức năng thụ động là lựa chọn phù hợp cho những người bệnh không thể tự vận động, cần sự hỗ trợ hoàn toàn từ người khác. Đặc biệt, với bệnh nhân tai biến mạch máu não liệt nửa người, việc tập luyện này nên được thực hiện từ 2-4 lần/ngày. Có rất nhiều bài tập có thể áp dụng như xoay khớp, gấp duỗi chân tay… để giúp bệnh nhân phục hồi chức năng cơ thể một cách hiệu quả.

Tập luyện với các loại công cụ chỉnh hình và hỗ trợ

Để hỗ trợ cho quá trình phục hồi sau khi đột quỵ, người bệnh có thể sử dụng các dụng cụ sinh hoạt cơ bản như cốc uống nước, thìa đũa, nẹp dưới gối và nẹp cổ tay, được thiết kế đặc biệt cho người đột quỵ.

Tại các cơ sở y tế, người bệnh có thể sử dụng các máy tập và ròng rọc phục hồi chức năng chuyên dụng được thiết kế dành riêng cho việc phục hồi chức năng của người bệnh.

Kết hợp, duy trì luyện tập tại nhà để cải thiện di chứng sau khi đột quỵ

Để người bệnh phục hồi sau đột quỵ, gia đình cũng cần tham gia vào quá trình điều trị bằng cách hỗ trợ cho người bệnh tự thực hiện các hoạt động như đánh răng, rửa mặt, ăn uống, vệ sinh cá nhân… Điều này giúp người bệnh tập luyện vận động và tăng cường sự độc lập, đồng thời giúp giảm căng thẳng và tạo cảm giác thoải mái, không cảm thấy vô dụng.

Xây dựng chế độ ăn giàu dinh dưỡng để cải thiện chứng liệt nửa người sau tai biến mạch máu não

Thực đơn ăn uống cho người bị tai biến mạch máu não liệt nửa người cần bao gồm đầy đủ và cân bằng chất béo, protein và carbohydrate. Để dễ tiêu hóa và hấp thụ, người bệnh nên ăn những món ăn có dạng mềm, lỏng.

Các loại thực phẩm tốt cho người bị tai biến bao gồm cá, rau xanh, trái cây tươi và các loại thực phẩm giàu chất xơ. Tuy nhiên, người bệnh cần tránh ăn quá nhiều muối, chất béo và các chất kích thích gây hại cho sức khỏe.

Tai biến liệt nửa người có thể để lại nhiều di chứng sau đó và gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe thể chất và tinh thần của người bệnh cũng như các hoạt động hằng ngày và khiến cho cuộc sống của họ trở nên khó khăn hơn. Do đó, người nhà và bệnh nhân nên chú ý theo dõi sức khoẻ và liên hệ với bác sĩ khi có dấu hiệu bất thường để kịp xử trí.

Bên cạnh đó, hay tuân thủ nghiêm túc phác đồ điều trị của bác sĩ để quá trình phục hồi nhanh và hiệu quả nhất.